Overlerin yaşlanması ve foliküler atreziye bağlı olarak fonksiyonel özelliklerini kaybetmesidir. Foliküler atrezi yaşamın ilk yıllarında balşar ve menopoza kadar devam eder. Foliküller, pubertede 380-400 bin civarında iken 40’lı yaşların balangıcında 8000’e kadar iner. 40-45 yaşlarında başlayıp 60-65 yaşlarına kadar devam eder
Östrojen eksikliğine bağlı olan değişiklikler.
a)Pelvik organ değişmeleri
b)Ekstra pelvik organ ve sistemlere ait değişmeleri
Atrofi ve distrofi: Uzun süre östrojen uyarısının olmaması sebebiyle üreme organlarında görülen küçülme ve fonksiyon azalmasıdır. Küçülme uterus, vajina ve vulva kısmında ortaya çıkar.
Vajen florası bozularak pH asitten alkalene doğru değişir ve patojen mikroorganizmalar için uygun ortam oluşturur, laktobasiller ve diğer bakterilerin üremesi için zemin hazırlar. Bu nedenle klimakterik dönemdeki kadınlarda sık sık genital enfeksiyonlar görülür.
Östrojen azalmasıyla birlikte, vajinanın dokusu zayıflar buna bağlı olarak vajinanın esnekliği kaybolur, daralır ve kısalır. Vajinada kuruluk, yanma hissi, disparoni, kanama, rijidite ile seyreden “atrofik vajinit” veya “senil vajinit” adı verilen tablo meydana gelir.
Disparoni
Vajinada östrojen hormonunun azalmasına bağlı olarak vajinal atrofi, vajinal kuruluk, vajinada kısalma, labiumda subkütan yağ dokusu kaybı olur. Bu nedenlerle cinsel birleşme ağrılı, seksüel uyarılmada gecikme (menopoz öncesi 30 saniye iken menopoz sonrası 2-5 dakikadır) ve post-koitol(cinsel birleşme sonrası) kanama görülebilir. Uterus Prolapsusu: Östrojen eksikliği sonucu uterus, rektum ve mesaneyi destekleyen dokularda atrofi olması ile birlikte destekleyici ligamentlerde ve elastik dokuda tonus kaybı olur. Bunun sonucu olarak uterus prolapsusu görülür.
Üriner Sistem
Üretra ve vezika epiteli incelir, mesane sfinkteri tonusunu kaybeder, atrofiye uğrar. Doğumlardan kalan travmatik lezyonlar da, idrar şikayetlerine yol açabilir. Sık sık idrar hissi, idrar inkontinansı, kronik sistit ve üretra mukozasında prolapsuslar görülür. Mesane damla damla boşalır bu nedenle yeterli boşalamaz, uzun süre bu durumun devam etmesi enfeksiyonlara neden olur.
