İdrar Kaçırma

İdrar Kaçırma ( İnkontinans )

İnkontinans, istemsiz olarak idrar kaçırma , idrar tutamama olarak tanımlanır .Kadın yaşamında sosyal ve hijyenik olarak oldukça rahatsız edicidir. Farklı idrar kaçırma tipleri vardır ve tedavisi de değişkenlik gösterir.

Urge İnkontinans (Acil İşeme İsteği)

Acil işeme isteği ile ortaya çıkan idrar kaçırmadır. Mesanede ortaya çıkan istemsiz kasılmalar ile tuvalete yetişemeden idrar kaçırma meydana gelir ve kişi sık sık tuvalete gitme ihtiyacı hisseder özellikle gece tuvalete çıkma daha fazladır. Mesaneyi irrite eden idrar yolu enfeksiyonu veya idrar yollarında kum, taş olabilir. Veya bağırsak problemleri veya nörolojik bazı hastalıklar ( Alzheimer, MS, Parkinson ,felç gibi durumlarda buna yol açabilir. Veya bunlardan biri olmayıp Overaktif (huzursuz)Mesane Sendromu da olabilir. Altta yatan sebebe göre tedavisi değişmektedir.

Stres İnkontinans (Stres Tipi İdrar Kaçırma)
Öksürme, hapşırma ,gülme veya ağırlık kaldırma gibi karın içi basıncının arttığı durumlarda damla damla veya daha fazla idrar kaçırma durumudur. Pelvik taban kas zayıflığı büyük etkendir. Bu kasların yeniden eski tonusunun kazandırılması gerekir. Kadınlarda gebelik, doğum ve menopoz dönemlerinde daha çok görülür.

NOT:Stres inkontinansı olan kadınların hem fasyasında kollejen içeriğinin hemde kollajen kuvvetinin daha az olduğu gösterilmiştir.

Mikst İnkontinans
Bazen idrar kaçırma hem urge hem stres inkontinans şeklinde olmaktadır buna mikst inkontinans denir.

İdrar Kaçırma Risk Faktörleri
Histerektomi cerrahileri rahmin alınmasıdır. Histerektomi yapılan kadınlarda idrar kaçırma riski arttığı özellikle cerrahiden sonraki ilk 5 yıl içinde daha fazla olduğu bildirilmiştir. Histerektomi pelvik sinir ve destek dokularını tahrip ederek idrar kaçırma riskini artırmaktadır.

Ülkemizde, PTD (Pelvik Taban Disfonsiyonu) farkındalığına yönelik olarak gerçekleştirilen bir araştırmada Kadın Hastalıkları ve Doğum polikliniğine başvuran hastaların %57’sinin idrar kaçırmayı bir sağlık problemi olarak görmedikleri, %80’inin Üİ( Üriner Inkontinans) tedavisi için herhangi bir kuruma başvurmadığı ve %86’sının Üİ nedeniyle tedavi olmadığı bulunmuştur (Yalçın Ö. 2000)


  • Nörolojik Sebepler
  • Hormonal Sebepler
  • Muskuler(Kassal) Sebepler
  • Psikolojik Sebepler
  • İlaçlara Bağlı Sebepler
Nörolojik Sebepler

Omurgayı ilgilendiren yaralanmalarda kadınların daha az orgazma ulaşabildiği ve omurganın alt kısmı olan sakral bölgeyi içeren yaralanmalarda ise orgazma ulaşmanın çok zor olduğu gösterilmiştir.

Nörolojik hastalıkların genital sinirlerde meydana getirdiği hasara bağlı olarak kadında; cinsel istekte azalma, genital hisde değişiklik, vajinal kayganlığın azalması, orgazm şiddetinin ve frekansının azalması gibi sorunlar görülebilmektedir.

Bununla birlikte nörolojik hastalıklarda
görülen beden imajında bozulma, reddedilme korkusu, performans kaygısı gibi psikososyal sorunların da cinsel yaşamı etkilediği
belirtilmektedir.

Hormonal Sebepler

Üreme organlarının gelişmesini ve cinsel aktivitenin çeşitli aşamalarının gerçekleşmesini sağlayan hormonların kandaki seviyelerinin azalması, cinsel işlevleri olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Özellikle östrojenin vasküler yapıdaki koruyucu ve genişletici etkisi vajinal, üretral, klitoral kan akımını artırarak kadın cinsel yanıtının oluşumuna katkıda bulunmaktadır. Ancak menopoz döneminde kandaki östrojen düzeyinin azalması ile vajinal duvar düz kaslarında atrofi, vajinal mukozoda incelme ve ürogenital dokuların lubrikasyon yeteneğinin azalması gibi sorunlar ortaya çıkabilmektedir.Bu değişiklikler kadınlarda cinsel istek ve cinsel ilişki sıklığında azalma, orgazma ulaşmada zorluk, genital duyarlılıkta azalma ve cinsel ilişki esnasında ağrı şikayetleri yaşanmasına yol açmaktadır. Androjen eksikliği ise klinik olarak kendini iyi hissetme duygusunda azalma, açıklanamayan kronik yorgunluk, seksüel cevapta, orgazmda, cinsel motivasyonda azalma ve cinsel memnuniyetsizlik gibi belirtilerle kendini göstermektedir.

Muskuler(Kassal) Sebepler

Pelvik taban kasları, levator ani kası ve perineal membran kadınlarda cinsel fonksiyona doğrudan katılan anatomik yapılardır. Bulbokavarnöz ve iskiokavarnöz kasları içeren perineal membran istemli kasılabildiği gibi, orgazm sırasında ritmik istemsiz olarak da kasılabilmektedir. Levator ani kasları, orgazm ve vajinal penetrasyon sırasında motor yanıtı düzenlemektedir. Bu kasın tonusunun fazla artması durumunda vajinismus, disparoni ve diğer ağrı bozuklukları görülebilmektedir. Kasın hipotonik olduğu durumlarda ise, vajinal duyarlılıkda ve orgazm yoğunluğunda azalma, cinsel ilişki ya da orgazm aşamasında üriner inkontinans gibi problemler gelişebilmektedir. Kadınlarda cinsel ilişki sırasında görülen inkontinansın özellikle orgazm ve vajinal penetrasyon aşamalarında görüldüğü belirtilmektedir.

Psikolojik Sebepler

Cinsel istek ve tatminde azalma, yetersiz lubrikasyon, cinsel ilşkide ağrı, orgazm ve uyarılma sorunlarının depresyonu olan ve depresyon tedavisi alan kadınlarda daha sıklıkla görüldüğü belirlenmiştir. Ileri yas Kadınlarda ilerleyen yaş ile birlikte doku ve organların fonksiyonel kapasitesinin azalması , genital organların ve pelvik taban kaslarının fonksiyonlarının bozulması, kadinin yasla çekiciliğinin ve güzelliğinin azaldigini hissetmesi gibi fizyolojik,psikolojik ve sosyal faktörlerin kadin cinsel fonksiyonunu olumsuz olarak etkilediği düşünülmektedir.Kadinlarda  istek, uyarılma, orgazm ve vajinal lubrikasyon bozukluklarına, vajinal ve rektal kontraksiyonlarda azalmaya, cinsel ilişki esnasında ağrıya ve cinsel ilişki sonrasında kanamalara neden olabilmektedir. İleri yaşın cinsel fonksiyonları olumsuz etkilediğini gösteren çalışmalar  bulunmakla birlikte yaş artışının cinsel yaşamı etkilemediğini gösteren çalışmalar da bulunmaktadır.

İlaçlara Bağlı Sebepler

Özellikle depresyon tedavisine yönelik alınan antideprasanların cinsel istekte azalma, uyarılmama veya yetersiz uyarılma, kayganlığın yetersiz olması, vajinal anestezi, orgazmda gecikme ya da orgazm olamama gibi problemlere neden olduğu belirtilmektedir.Ayrica antihipertansif ilaçlar, kemoterapik ajanlar ve oral kontraseotiflerde cinsel fonksiyonu etkilemektedir.


logo-pelvik

Pelvik taban, “core” yani “çekirdek” olarak adlandırılan kas grubunun tabanıdır .Bu Core sistemin elemanları üstte diafram ,altta pelvik taban ,önde karın kasları ve arkada bel kaslarıdır. Pelvik taban kası harekete geçtiğinde derin karın kası olan transvers abdominis adı verilen kası da aktive eder. Aynı zamanda Pelvik taban omurganın stabilizasyonu için bel ile birlikte çalışır. Bu nedenle pelvik taban kaslarını sağlam ve iyi tutmak çok önemlidir.